W roku 2021 przypada 40. rocznica bezprawnego wprowadzenia stanu wojennego w Polsce oraz 41. rocznica powstania NSZZ „Solidarność”. Obie rocznice skłaniają nas do pielęgnowania pamięci o Bohaterach tamtego czasu i tragicznych wydarzeniach grudnia 1981 roku.
Z tej okazji Wojewoda Podkarpacki zorganizował następujące wydarzenie:
13 grudnia 2021 r. godz. 17.00 – 24.00 iluminacja pt. „Ofiarom stanu wojennego – Zapal Światło Wolności”, na elewacji Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie
Obchodząc Dzień Pamięci Ofiar Stanu Wojennego, składamy hołd walczącym w sprawie polskiej wolności, swobód narodowych i obywatelskich. Pamiętamy też, że tragiczny bilans stanu wojennego i innych wydarzeń grudniowych tamtego czasu, to prawie 100 ofiar śmiertelnych, blisko 10 tysięcy internowanych i uwięzionych, zwolnionych z pracy, zmuszonych do emigracji i w inny sposób szykanowanych.
Pamiętamy, że stan wojenny przyniósł Polakom wiele cierpienia. Nocą z soboty na niedzielę 13 grudnia o północy funkcjonariusze MO i SB rozpoczęli ogólnokrajową akcję aresztowań działaczy opozycyjnych. Przerażające są statystyki dotyczące tamtych wydarzeń. W dniu wprowadzenia stanu wojennego, w działaniach na terytorium całego kraju wzięło udział ponad 70 tys. żołnierzy, na ulicach miast pojawiło się około 1400 czołgów, około 2000 pojazdów opancerzonych i 9500 samochodów operacyjnych. O wprowadzeniu stanu wojennego poinformowało społeczeństwo Polskie Radio o godzinie 6.00 rano. Wyłączono komunikację telefoniczną i wprowadzono cenzurę korespondencji. Ograniczono możliwość przemieszczania się. Zamknięto granice państwa i lotniska cywilne. Wprowadzono zakaz wyjazdów zagranicznych do odwołania. Wstrzymano wydawanie prasy. Wprowadzono godzinę milicyjną, a także czasowe zawieszenie zajęć w szkołach i na uczelniach wyższych.
Ówczesny Biskup Diecezji Przemyskiej – JE ks. bp Ignacy Tokarczuk, wybuch stanu wojennego potraktował jako wypowiedzenie wojny Narodowi Polskiemu przez komunistyczną władzę. Według biskupa zadaniem Kościoła było pozostanie w tych ciężkich chwilach ze społeczeństwem. W swych bezkompromisowych kazaniach, niejednokrotnie piętnował poczynania władz komunistycznych – głosząc pogląd, że – „komunizm w swoim zakłamaniu jest tak straszny, że zdrowa natura ludzka nie chce w to wierzyć. Z jednej strony jest w tym słabość, a z drugiej siła oparta na jakości uznawania elementarnych norm moralnych, których komunizm jest całkowitym zaprzeczeniem”. Dlatego po wprowadzeniu stanu wojennego Kuria Biskupia w Przemyślu pomagała materialnie rodzinom internowanych. Była enklawą kultywującą ideały niepodległej Polski oraz broniła osoby zaangażowane w działalność niepodległościową przed komunistycznym bezprawiem.
Pamiętając o poświęceniu i krwi przelanej za Ojczyznę, chcemy oddać hołd wszystkim Bohaterom. Dzięki ich postawie Naród Polski wyszedł zwycięsko z niejednej dziejowej próby. Odzyskanie Niepodległości dokonało się poprzez walkę pełną poświęcenia nie tylko na polach bitew, ale i w codziennych zmaganiach polskich rodzin o zachowanie duchowej i materialnej substancji narodowej. Dlatego pamiętamy o Represjonowanych, Działaczach Solidarności i Kombatantach. Jesteśmy wdzięczni Państwu za odwagę, wytrwałość, prawość serca i determinację w walce z totalitarnym reżimem. Bez tej ofiary nie byłoby suwerennej i demokratycznej Polski. Wówczas Polaków wspierały rzesze mieszkańców wolnego świata. W Wigilię Bożego Narodzenia 1981 r., do postawienia w oknach symbolicznych świateł wezwali prezydent Stanów Zjednoczonych Ameryki Ronald Reagan oraz papież Jan Paweł II. W Bożonarodzeniowym orędziu prezydent USA wspomniał o Polakach cierpiących z powodu reżimu komunistycznego i zwrócił się do rodaków mówiąc: „Niech płomień milionów świec w amerykańskich domach będzie świadectwem, że światła wolności nie uda się zgasić”. Tamtej zimy świece zapłonęły w oknach Białego Domu, w Pałacu Apostolskim w Watykanie oraz w domach ludności cywilnej w Polsce i na całym świecie. To piękny symbol wolności i pamięci, o tym że Polacy wyszli z tej walki zwycięsko, budując wolną i solidarną Polskę. Kontynuujemy tę tradycję.
Iluminacja z okazji 40. rocznicy wybuchu stanu wojennego powstała w ramach projektu „Wolna Niepodległa”, dofinansowanego ze środków Programu Wieloletniego „Niepodległa” na lata 2017-2022, Priorytet 2, Schemat 2C.